NIS2 – co to jest, kto podlega i jak ma się do tego chmura

Nowa dyrektywa Unii Europejskiej – NIS2 (Network and Information Security Directive 2) – wyznacza standardy w zakresie cyberbezpieczeństwa dla podmiotów kluczowych i istotnych w państwach członkowskich. Zastępując pierwotną dyrektywę NIS z 2016 roku, NIS2 wprowadza bardziej precyzyjne i rygorystyczne wymagania, które mają na celu wzmocnienie odporności na cyberzagrożenia w coraz bardziej cyfrowym świecie. Z perspektywy przedsiębiorstw, administracji publicznej i sektora IT, jej wpływ jest ogromny, szczególnie w kontekście rosnącego znaczenia usług chmurowych.

Co to jest NIS2?

Dyrektywa NIS2, przyjęta w 2022 roku, jest odpowiedzią na gwałtownie zmieniający się krajobraz cyberzagrożeń oraz rosnącą liczbę cyberataków. W porównaniu do swojej poprzedniczki, NIS2 obejmuje szerszy zakres sektorów i przedsiębiorstw, jednocześnie wprowadzając bardziej zharmonizowane podejście do zarządzania bezpieczeństwem w całej Unii Europejskiej.

Kluczowym celem NIS2 jest zwiększenie bezpieczeństwa sieci i systemów informatycznych, które są istotne dla funkcjonowania gospodarki, społeczeństwa i administracji publicznej. Dyrektywa ta określa wymagania w zakresie zarządzania ryzykiem, reagowania na incydenty, a także raportowania incydentów o charakterze cybernetycznym.

Kto podlega regulacjom NIS2?

Dyrektywa NIS2 rozszerza zakres podmiotów, które muszą przestrzegać nowych regulacji. O ile poprzednia wersja obejmowała głównie operatorów usług kluczowych oraz dostawców usług cyfrowych, teraz zakres ten został znacząco poszerzony.

Podmioty objęte NIS2 można podzielić na dwie główne kategorie:

1. Podmioty kluczowe – obejmujące sektory o krytycznym znaczeniu dla funkcjonowania państwa i gospodarki, takie jak:
• energetyka,
• transport,
• zdrowie,
• sektor finansowy,
• woda i gospodarka ściekowa.
2. Podmioty istotne – obejmujące sektory takie jak:
• usługi pocztowe i kurierskie,
• usługi zarządzania odpadami,
• przemysł chemiczny,
• technologie informacyjno-komunikacyjne (ICT).

Co istotne, dyrektywa uwzględnia zarówno duże organizacje, jak i małe oraz średnie przedsiębiorstwa, jeśli ich działalność ma znaczenie krytyczne.

Obowiązki wynikające z NIS2

Podmioty objęte regulacjami muszą spełniać szereg wymagań, w tym:

• wdrożenie systemów zarządzania ryzykiem,
• raportowanie incydentów bezpieczeństwa,
• zapewnienie odpowiednich zasobów do zarządzania cyberbezpieczeństwem,
• przeprowadzanie audytów bezpieczeństwa.

Dodatkowo wprowadzone zostały nowe zasady dotyczące odpowiedzialności członków zarządu. W praktyce oznacza to, że kadra zarządzająca musi być zaangażowana w kwestie związane z cyberbezpieczeństwem i może ponosić odpowiedzialność za niedopełnienie obowiązków.

Jak NIS2 wpływa na sektor IT i usługi chmurowe?

Jednym z kluczowych aspektów NIS2 jest rosnące znaczenie usług chmurowych w zarządzaniu i przetwarzaniu danych. Usługi te, dzięki swojej elastyczności i skalowalności, stały się fundamentem dla wielu organizacji, szczególnie w sektorach objętych regulacjami NIS2.

Rola chmury w zapewnieniu zgodności z NIS2

Chmura obliczeniowa odgrywa istotną rolę w strategiach bezpieczeństwa. W kontekście NIS2 usługi chmurowe mogą być zarówno wyzwaniem, jak i rozwiązaniem. Oto kluczowe aspekty związane z chmurą w kontekście dyrektywy:

1. Zapewnienie odporności i skalowalności
   Dostawcy usług chmurowych oferują zaawansowane mechanizmy bezpieczeństwa, takie jak backupy danych, systemy redundancji czy automatyczne skalowanie w odpowiedzi na wzrost obciążenia.
2. Zarządzanie ryzykiem i zgodność z regulacjami
   Wiodący dostawcy chmurowi, tacy jak AWS, Azure czy Google Cloud, wprowadzają mechanizmy zgodności z różnymi regulacjami, w tym z wymogami NIS2. Wiele z tych platform oferuje narzędzia do audytowania i monitorowania bezpieczeństwa.
3. Współdzielona odpowiedzialność
   Warto jednak pamiętać, że model chmury opiera się na zasadzie współdzielonej odpowiedzialności. Oznacza to, że dostawca chmury odpowiada za bezpieczeństwo infrastruktury, ale organizacja korzystająca z chmury musi zadbać o konfigurację i zabezpieczenie własnych aplikacji i danych.
4. Raportowanie i przejrzystość
   Jednym z wyzwań wynikających z NIS2 jest konieczność szybkiego raportowania incydentów bezpieczeństwa. Współpraca z dostawcami chmurowymi, którzy oferują zaawansowane systemy monitoringu, może znacząco ułatwić ten proces.

Wybór odpowiedniego dostawcy chmurowego

Dla organizacji podlegających NIS2 kluczowe znaczenie ma wybór odpowiedniego dostawcy chmurowego. Przy podejmowaniu decyzji warto zwrócić uwagę na:

• certyfikaty bezpieczeństwa (np. ISO/IEC 27001),
• lokalizację centrów danych,
• politykę przechowywania i ochrony danych,
• dostępność wsparcia technicznego w kontekście zgodności z regulacjami.

Wyzwania związane z wdrażaniem NIS2

Implementacja wymagań NIS2 może być wyzwaniem, szczególnie dla mniejszych organizacji. Główne trudności to:

• brak zasobów i kompetencji w zakresie cyberbezpieczeństwa,
• konieczność inwestycji w nowe technologie,
• dostosowanie istniejących procesów do wymogów dyrektywy.

Rozwiązaniem może być outsourcing usług bezpieczeństwa oraz wykorzystanie narzędzi opartych na chmurze, które pomagają spełniać wymogi regulacyjne.

Przyszłość NIS2 i cyberbezpieczeństwa w Europie

Wprowadzenie NIS2 to ważny krok w kierunku zbudowania bardziej odpornego cyfrowego ekosystemu w Unii Europejskiej. W dłuższej perspektywie dyrektywa ta może przyczynić się do poprawy standardów bezpieczeństwa, a także zwiększenia świadomości w zakresie zarządzania ryzykiem.

Dla organizacji i dostawców usług chmurowych oznacza to nie tylko wyzwania, ale także szanse na rozwój w kierunku innowacyjnych rozwiązań wspierających zgodność z regulacjami.

NIS2 nie jest wyłącznie obowiązkiem – to także możliwość podniesienia poziomu zaufania klientów i partnerów biznesowych, co w obliczu rosnących cyberzagrożeń staje się kluczowym elementem strategii konkurencyjnej.